Дауысты дыбыстар

Ашық және қысаң дауысты дыбыстар

Ашық және қысаң дауыстылардың жасалу жолын меңгерту, ойлау әрекеттерін дамыта отырып, ой-пікірлерін толық жеткізе білуге дағдыландыру, материалдар арқылы дүниетанымдарын кеңейту. Топтық жұмыс арқылы ынтымақтастыққа тәрбиелеу.

«Допты қағып ал» әдісі

«Еркін талқылау» әдісі

Топтық жұмыс

Кеңейтілген тапсырма

«Допты қағып ал»

Фонетика дегеніміз не?

Әріптердің белгілі бір ретпен тізілуі қалай аталады?

Жазу мен айтылудағы әріп пен дыбыстың өзгешелігін немен түсіндіреміз?

Дауысты дыбыс дегеніміз не?

Жуан дауыстылар қалай жасалады?

Жіңішке дауыстылар қалай жасалады?

Универсиада алауын тұтату

Жаңа сабақ

Жақтың кең ашылуы арқылы жасалған дауысты дыбыстарды ашық дауыстылар дейміз.

Олар: а, ә, о, ө, е, э

Жақтың тар ашылуы арқылы жасалған дауысты дыбыстарды қысаң дауыстылар дейміз.

Олар: ы, і, и, у, ұ, ү

1 – деңгей. Көп нүктенің орнына тиісті дауысты дыбысты қойып көшіріп жазыңдар

...депті бала, бір ж...шік алма, ...лең айт, ағаш к...пір, с...р көйлек, ақша б...лт, қыран б...ркіт, бір ...йір жылқы, қол …рақ.

2-деңгей. Төмендегі сөздерді екі топқа бөліп жазып, ол сөздермен сөйлем құра.

Ашық дауыстылар / Қысаң дауыстылар

Ыссылы – суықты, ізгілікті, алажабақ, ноқта, өрмек, өрнек, хабар, тігін, тұқым, білгір.

3 - деңгей

Ашық дауысты дыбыс қатысқан 7 туыстық атау жаз.

Қысаң дауысты дыбысы бар 5 ұлттық тағамның атын жазу

«Сөзден сөз тер» ойыны

Бауырсақ. Балқарағай. Адамгершілік

Сөзжұмбақты шешіңдер

Егер “А”-дан бастасаң, үлкен ақын атамыз.

“ А”-ны алып тастасаң, мол дәулетке батамыз.

“ Б”-ны алып тастасаң, түнде жарық шашамын.

Тентек У дыбысы

Берілген сөздердегі у қандай дыбыс екенін айт.

Уәзір, аудан, уыз, баяу, елу, саумал, зәулім, оқу, қурай, қауын, кесу, уық, сатушы, уыс.

дауысты:________________________________

дауыссыз : _____________________________ __

«Ой жұмбақ» ойыны арқылы жуан, жіңішке дыбыстардың орнын ауыстырып жаңа мағыналы сөздер жасау

ТҰС- ТҮС, ОТ-ӨТ, ОР-ӨР, АЛ-ӘЛ

Қазақ тілінде қанша дауысты дыбыс бар?

Тілдің қатысына қарай дауысты дыбыс нешеге бөлінеді?

Жақтың қатысына қарай дауысты дыбыс нешеге бөлінеді?

Ашық дауысты дыбыстар қалай жасалады?

Қысаң дауысты дыбыстар қалай жасалады?

Күнделікті енді ашайық

Үй тапсырмасын жазайық.

Бүгінгі алған білімді,

Ұмытпай есте сақтайық .

246-жаттығу. Жұмбақтың шешімін табу.